A: Kiedy Stachu Szumski był w Sesamie, mnie tam nie było, komunikowaliśmy się więc telepatycznie i krótkimi wiadomościami tekstowymi oraz video-callami. Teraz gdy jestem w Sesamie, nie ma tu Stacha a zaczęliśmy knuć wystawę jego batików, prac powstałych tutaj w Indonezji. Moją fascynacją i tym czego ciągle poszukuje na Jawie jest stan duchowy, mistycyzm jawajski – który przyjmuje wiele twarzy. Jedną z nich jest taniec transowy – jathilan. Wskazałem Stachowi miejsca gdzie odbywają się te rytułały-występy podczas których tancerzy opętują dusze nie znajdujące się już w naszym wymiarze.

S: "Zawsze miałem wrażenie, że ktoś z publiczności zaraz zacznie się trząść, i rzeczywiście siedząca obok mnie pani dostała znienacka lekkiego ataku epilepsji po wielogodzinnym wpatrywaniu się w trans."

A: Tak, też to widziałem, jest to częste i sam miałem okazję wpaść w podobny stan kilkukrotnie, widziałem też jak wpadają w niego moi znajomi. Doświadczenie energetycznego wejścia „czegoś” w Ciebie jest ciężkie do przedstawienia i opowiedzenia w racjonalny sposób. W racjonalnej kulturze, z której się wywodzimy pojmowanie życia i śmierci oraz stanów pośrednich ma bardzo dramatyczny wymiar, w smutny sposób odrzucamy to co naturalne. Mistycyzm to w Europie coś zabawnego ale w inny sposób, w nerwowym śmiechu odrzucamy duchowy wymiar kultury.

S: "Czyli generalnie jest to o śmierci i jej postrzeganiu z różnych kulturowo perspektyw, odnosimy sie do dwóch konkretnych prac powstałych w Sesamie, zaczniemy od pierwszej czyli przedstawienia JP Coehna z VOC ( V.O.C to pierwsza spółka akcyjna i megakorporacja w historii powst. w 1603 r) , jest to historia ludobójstwa będącego wynikiem ekspansji holenderskiej kampanii wschodnio-indyjskiej na wyspach Banda. Stąd pochodzi endemicznie gałka muszkatołowa, w 2019 tym roku odwiedziliśmy to miejsce wspólnie z Karoliną Mełnicką. Ciekawe, że gałka do dziś jest w europie drogocenną przyprawą a ekonomia przyprawowego eksportu z azji południowo wschodniej jest pokłosiem tego krwawego wydarzenia.Druga tkanina powstała w oparciu o malowane na przyrolnych przybytkach strachy na wróble, które dokumentowałem podczas tripu na Dieng Plateau , tam wątek śmierci jest bardziej ludyczno-horrorystyczny, postaci z powybebeszanymi brzuchami. "

A: Na wystawie w PamojaGoods, która pożegna rok 2019 i przywita 2020 zobaczymy serię batików Stacha oraz usłyszymy zapowiedź naszego kolejnego wspólnego projektu CORALTEK, w ramach, którego mamy przyjemność gościć jelenio-górskiego muzyka Michał Zińa. Rozedrgane batiki w charakterystycznym dla autora stylu są niczym przejścia z jednego stanu do drugiego, z wymiaru do wymiaru, możemy to zobaczyć. Ale czy da się zobaczyć to co czuje druga osoba? Można spróbować. Jak postrzegamy śmierć. Śmierć nawet ta drastyczna to początek, którego nie zrozumiemy nie dosięgając go samemu. Paradoksalnie. Historia kolonizacji Indonezji jest niezwykle smutna, ale patrząc na to z innej perspektywy – tak miało być – na to tu czekano aż się wydarzy. W końcu się wydarzyło, raz, drugi, wiele razy. Teraz Jawa będąca wiodącą wyspą, najbardziej nasyconą i zaludnioną, kolonizuje wewnętrznie od wieków inne terytoria tego wyspiarskiego kraju. 17 000 wysp! Podporządkowanie się dawnemu królestwu, które zjednoczyło inne mini narody też przybiera krwawe konsekwencje. Spójrzmy chociaż na sytuację Papui, dawnego Timoru Wschodniego.

S: "Co roku w sierpniu w ramach rytuału Ma'Nene Toradżowie z Celebesu wyciągają zmarłych z grobów, obmywają, przebierają ich oraz przechadzają się z nimi po miasteczku. Jeszcze do niedawna ciała zmarłych noworodków i małych dzieci umieszczano w dziuplach drzew, których nie można było później ściąć, bo według wierzeń, dzieci żyją we wnętrzu drzewa tak długo, jak długo żyje drzewo. "

A: Wyciągniemy więc stare brudy ubrane w patetyczne medium batiku i zagramy na nosie śmierci!

Adam Gruba & Stachu Szumski

Wystawa jest wynikiem rezydencji, którą Stach odbył na przełomie stycznia i lutego 2019 roku w Sesama dzięki wsparciu Fundacja Razem Pamoja.

Wystawa potrwa od 6 grudnia 2019 do 6 stycznia 2020.

Koordynacja Anna Skrzypczyk

W ramach inauguracji cyklu CORALTEK na otwarciu zagra Michał Ziń, muzyk eksperymentalny pochodzący z Jeleniej Góry, jest członkiem składu Acid Ratrators ( https://soundcloud.com/user-391212960 ) oraz współorganizatorem i kuratorem festiwalu Borderline - Art Gallery/ Noise Festival